REGUŁA FRANCISZKAŃSKIEGO ZAKONU ŚWIECKICH Wstęp Zachęta św. Franciszka do braci i sióstr od pokuty W Imię Boże! O tych, którzy czynią pokutę 1/ Wszyscy, którzy miłują Pana z całego serca, z całej duszy i umysłu, z całej mocy (por,. Mk 12, 30) i miłują bliźnich swoich jak siebie samych (por. Mt 22, 39), 2/ a mają w nienawiści ciała swoje z wadami i grzechami, 3/ i przyjmują Ciało i Krew Pana naszego Jezusa Chrystusa, 4/ i czynią godne owoce pokuty: 5/ O, jakże szczęśliwi i błogosławieni są oni i one, gdy takie rzeczy czynią i w nich trwają, 6/ bo spocznie na nich Duch Pański (por. Iz 11, 2) i uczyni u nich mieszkanie i miejsce pobytu (por. J 14, 23), 7/ i są synami Ojca niebieskiego (por. Mt 5, 45), którego dzieła czynią, i są oblubieńcami, braćmi i matkami Pana naszego Jezusa Chrystusa (por. Mt 12, 50). 8/ Oblubieńcami jesteśmy, kiedy dusza wierna łączy się w Duchu Świętym z Panem naszym Jezusem Chrystusem. 9/ Braćmi dla Niego jesteśmy, kiedy spełniamy wolę Ojca, który jest w niebie (por. Mt 12, 50). 10/ Matkami, gdy nosimy Go w sercu i w ciele naszym (por. 1 Kor 6, 20) przez miłość Boską oraz czyste i szczere sumienie; rodzimy Go przez święte uczynki, które powinny przyświecać innym jako wzór (por. Mt 5, 16). 11/ O, jak chwalebna to rzecz mieć w niebie świętego i wielkiego Ojca! 12/ O, jak świętą jest rzeczą mieć pocieszyciela, tak pięknego i podziwu godnego oblubieńca! 13/ O, jak świętą i cenną jest rzeczą mieć tak miłego, pokornego, darzącego pokojem, słodkiego, godnego miłości i ponad wszystko upragnionego brata i takiego syna: Pana naszego Jezusa Chrystusa, który życie oddał za owce swoje (por. J 10, 15) i modlił się do Ojca mówiąc: 14/ Ojcze święty, zachowaj w imię twoje tych (J 17, 11) których Mi dałeś na świecie; Twoimi byli i dałeś Mi ich (por. J 17, 6). 15/ I Słowa, które Mi dałeś, dałem im; a oni przyjęli i prawdziwie uwierzyli, że od Ciebie wyszedłem i poznali, że Ty Mnie posłałeś (por. J 17, 8). 16/ Proszę za nimi, a nie za światem (por. J 17, 9). 17/ Pobłogosław i uświęć (por. J 17, 17), i za nich samego Siebie poświęcam w ofierze (J 17, 19). 18/ Nie tylko za nimi proszę, ale za tymi, którzy dzięki ich słowu uwierzą we Mnie (por. J 17, 20), aby byli poświęceni ku jedności (por. J 17, 23), jak i My (J 17, 11). 19/ I chcę, Ojcze, aby i oni byli ze Mną tam, gdzie Ja jestem, żeby oglądali chwałę moją (por. J 17, 24) w królestwie Twoim (Mt 20, 21). Amen. O tych, którzy nie czynią pokuty 1/ Wszyscy zaś oni i one, którzy nie trwają w pokucie 2/ i nie przyjmują Ciała i Krwi Pana naszego Jezusa Chrystusa, 3/ i dopuszczają się występków i grzechów, i którzy ulegają złej pożądliwości i złym pragnieniom swego ciała, 4/ i nie zachowują tego, co przyrzekli Panu, 5/ i służą cieleśnie światu cielesnymi pragnieniami i zabiegami świata, i troskami tego życia: 6/ opanowani przez szatana, którego są synami i spełniają jego uczynki (por. J 8, 41), 7/ są ślepi, ponieważ nie widzą prawdziwego Światła, Pana naszego Jezusa Chrystusa. 8/ Nie mają mądrości duchowej, ponieważ nie mają Syna Bożego, który jest prawdziwą Mądrością Ojca; 9/ o nich jest powiedziane: Mądrość ich została pochłonięta (por. Ps 106, 27); i: Przeklęci, którzy odstępują od przykazań twoich (Ps 118, 21). 10/ Widzą i poznają, wiedzą i postępują źle, i sami świadomie gubią dusze. 11/ Patrzcie, ślepcy, zwiedzeni przez waszych nieprzyjaciół: przez ciało, świat i szatana; bo ciału słodko jest grzeszyć, a gorzko jest służyć Bogu; 12/ ponieważ wszystkie występki i grzechy z serca ludzkiego wychodzą i pochodzą (por. Mk 7, 21. 23), jak mówi Pan w Ewangelii. 13/ I niczego nie macie w tym świecie ani w przyszłym. 14/ I uważacie, że długo będziecie posiadać marności tego świata, lecz łudzicie się, bo przyjdzie dzień i godzina, o których nie myślicie, nie wiecie i których nie znacie; ciało choruje, śmierć się zbliża i tak umiera gorzką śmiercią. 15/ I gdziekolwiek, kiedykolwiek i w jakikolwiek sposób umiera człowiek w śmiertelnym grzechu bez pokuty i zadośćuczynienia, jeśli może zadośćuczynić, a nie zadośćczyni, szatan porywa jego duszę z jego ciała z takim uciskiem i męką, o jakich nikt wiedzieć nie może, o ile tego nie doznaje. 16/ I wszystkie bogactwa i władza, i wiedza, i mądrość (por. 2Krn 1, 12), o których sądzili, że mają, zostały im odjęte (por. Łk 8, 18; Mk 4, 25). 17/ I pozostały dla krewnych i przyjaciół, a oni zabrali i podzielili jego majątek, a potem powiedzieli: "Niech będzie przeklęta jego dusza, bo mógł więcej nam dać i zgromadzić niż zgromadził". 18/ Ciało jedzą robaki i tak zgubili ciało i duszę w tym krótkim życiu i pójdą do piekła, gdzie będą cierpieć męki bez końca. 19/ Tych wszystkich, do których dojdzie ten list, prosimy przez miłość, którą jest Bóg (por. 1 J 4, 16), aby te wyżej wspomniane wonne słowa Pana naszego Jezusa Chrystusa z miłości ku Bogu życzliwie przyjęli. 20/ A ci, którzy nie umieją czytać, niech starają się, aby im często czytano. 21/ I niech je zachowują, postępując święcie aż do końca, bo są duchem i życiem (J 6, 64). 22A ci, którzy tego nie uczynią, będą musieli zdać rachunek w dzień sądu (por. Mt 12, 36) przed trybunałem Pana naszego Jezusa Chrystusa (por. Rz 14, 10). Rozdział I FRANCISZKAŃSKI ZAKON ŚWIECKICH ( FZŚ ) 1. Wśród duchowych rodzin, powołanych do życia w Kościele, rodzina franciszkańska jednoczy wszystkich członków Ludu Bożego, a więc ludzi świeckich, osoby zakonne i kapłanów, którzy czują się powołani, aby pójść za Chrystusem śladami św. Franciszka z Asyżu. Pozostając w żywej łączności wzajemnej, stosownie do swojego stanu, pragną oni urzeczywistniać charyzmat wspólnego Ojca Serafickiego w życiu i posłannictwie Kościoła. 2. W łonie wyżej wspomnianej rodziny szczególne miejsce zajmuje Franciszkański Zakon Świeckich. Ukształtował się on jako jakieś naturalne zespolenie wszystkich wspólnot katolickich rozproszonych po całym świecie i dostępnych dla wszystkich grup (stanów) wiernych; w nich bracia i siostry natchnieni przez Ducha do dążenia do miłości doskonałej w swoim świeckim stanie, przez profesję zobowiązują się do życia według Ewangelii na sposób św. Franciszka z pomocą tej Reguły zatwierdzonej przez Kościół. 3. Po "Memoriale Propositi" (1221) i po Regułach zatwierdzonych przez Najwyższych Pasterzy: Mikołaja IV i Leona XIII, obecna Reguła przystosowuje Franciszkański Zakon Świeckich do wymagań i oczekiwań Kościoła Świętego w zmienionych współczesnych warunkach. Jej interpretacja należy do Stolicy Świętej, natomiast szczegółowe przepisy mają określać Konstytucje Generalne i Statuty Partykularne. Rozdział II ZASADY ŻYCIA 4. Reguła i życie Franciszkanów Świeckich jest następująca: zachowywać Ewangelię Pana naszego Jezusa Chrystusa, naśladując św. Franciszka z Asyżu, dla którego Chrystus był natchnieniem i centrum życia w odniesieniu do Boga i ludzi. Chrystus, dar Miłości Ojca, jest drogą do Niego, jest prawdą, w którą wprowadza nas Duch Święty, jest życiem, które nam w pełni ofiarował. Franciszkanie Świeccy są ponadto zobowiązani do częstego czytania Ewangelii, przechodząc od Ewangelii do życia i od życia do Ewangelii. 5. Franciszkanie Świeccy mają zatem doszukiwać się osoby żyjącego Chrystusa i działającego w braciach, w Piśmie Świętym, w Kościele i w czynnościach liturgicznych. Wiara św. Franciszka, która podyktowała mu słowa: " Na tym świecie nie widzę niczego wzrokiem cielesnym z Najwyższego Syna Bożego, jak tylko Najświętsze Ciało i Najświętszą Krew ", niech będzie dla nich natchnieniem i drogowskazem w ich życiu Eucharystycznym. 6. Pogrzebani i zmartwychwstali wespół z Chrystusem przez chrzest, który czyni ich żywymi członkami Kościoła, a jeszcze bardziej złączeni z nim przez profesję, mają się stawać narzędziami i świadkami jego misji wśród ludzi, świadcząc o Chrystusie życiem i słowem. Natchnieni przez św. Franciszka i z nim powołani do odnowy Kościoła, niech starają się usilnie, aby żyć w pełnej łączności z papieżem, Biskupami i Kapłanami, podtrzymując otwarty i ufny dialog, który przynosi obfite owoce apostolskie. 7. Jako " bracia i siostry od pokuty " z racji swego powołania, pobudzeni mocą Ewangelii, niech na wzór Chrystusa kształtują swój sposób myślenia i działania poprzez całkowitą i doskonałą przemianę wewnętrzną, którą Ewangelia nazywa " nawróceniem " i którą ze względu na słabość ludzką trzeba codziennie podejmować. Na tej drodze odnowy Sakrament pojednania jest szczególnym znakiem miłosierdzia Ojca i źródłem Łaski. 8. Tak, jak Jezus był prawdziwym Czcicielem Ojca, niech i oni uczynią modlitwę i rozważanie duszą swego życia i działania. Niech uczestniczą w sakramentalnym życiu Kościoła, zwłaszcza w Eucharystii i niech włączą się w jedną z form modlitwy liturgicznej zatwierdzonej przez Kościół na nowo przeżywając tajemnicę życia Chrystusa. 9. Dziewica Matka, pokorna służebnica Pańska posłuszna Jego słowu i wszystkim natchnieniom była przez św. Franciszka otoczona niewypowiedzianą miłością i została ogłoszona Opiekunką i Orędowniczką jego rodziny. Stąd też niech także Franciszkanie świeccy dają świadectwo swojej ogromnej miłości przez naśladowanie Jej całkowitego poddania swych pragnień Bogu oraz przez zanoszenie do Niej ufnej i żywej modlitwy. 10. Łącząc się ze zbawczym posłannictwem Jezusa, który swoją wolę złożył w ręce Ojca, niech wypełniają obowiązki własnego stanu we wszystkich okolicznościach życia, a idąc za ubogim i ukrzyżowanym Chrystusem, niech wyznają Go także w trudnościach i prześladowaniach. 11. Chrystus, ufając Ojcu, jakkolwiek łagodnie i z wyrozumiałością traktował rzeczy stworzone, wybrał dla siebie i Swojej Matki życie ubogie i pokorne; tak samo Franciszkanie świeccy niech w zakresie dóbr doczesnych zachowują należyty umiar, zaspokajając swoje potrzeby materialne; świadomi, świadomi, że zgodnie z Ewangelią są administratorami otrzymanych dóbr na korzyść synów Bożych. " Jako przechodnie i przybysze ", zdążający do domu Ojca, niech też w duchu " Błogosławieństw " starają się oczyścić serca ze wszystkich skłonności oraz żądzy posiadania i panowania. 12. Jako świadkowie dóbr przyszłych, a także z racji swego powołania, są zobowiązani do osiągnięcia czystości serca, aby w sposób swobodniejszy oddać się miłości Boga i braci. 13. Jak Ojciec w każdym człowieku, widzi rysy Syna Pierworodnego pośród wielu braci, tak niech Franciszkanie świeccy z pokorą i uprzejmością odnoszą się do wszystkich ludzi, widząc w nich dar Boży i obraz Chrystusa. Niech poczucie braterstwa uczyni ich radosnymi i gotowymi do zrównania się ze wszystkimi ludźmi, a zwłaszcza z tymi najmniejszymi, starając się dla nich o stworzenie takich warunków życia, które byłyby godne stworzeń odkupionych przez Chrystusa. 14. Powołani wraz ze wszystkimi ludźmi dobrej woli do budowania bardziej braterskiego i ewangelicznego świata, aby urzeczywistniało się Królestwo Boże, a także świadomi, że " ktokolwiek naśladuje Chrystusa, Człowieka doskonałego, ten staje się również bardziej ludzki ", niech właściwie kształtują swoją odpowiedzialność w duchu chrześcijańskiej służby. 15. Mają być obecni przez świadectwo swego życia oraz przez odważne inicjatywy jednostkowe czy wspólnotowe w popieraniu sprawiedliwości, zwłaszcza w życiu publicznym, dokonując jakiegoś konkretnego wyboru, zgodnego z ich wiarą. 16. Niech pracę uważają za dar oraz za uczestnictwo w dziele stworzenia, odkupienia i służby ludzkiej społeczności. 17. Niech w rodzinie żyją franciszkańskim duchem pokoju, wierności i poszanowania życia, czyniąc z niego znak odnowy dokonanej w świecie przez Chrystusa. Małżonkowie zwłaszcza żyjąc łaską Sakramentu Małżeństwa, niech dają w świecie świadectwo Chrystusowej miłości dla Jego Kościoła. Biorąc pod uwagę powołanie każdej osoby, niech przez rzetelne i otwarte wychowanie chrześcijańskie radośnie podejmują wraz ze swymi dziećmi swoje ludzkie i duchowe pielgrzymowanie. 18. Mając szczególny szacunek dla stworzeń żywych i nieożywionych, które " noszą znamię Najwyższego ", niech walczą z pokusami ich nadużywania, szerząc franciszkańskie pojęcie powszechnego braterstwa. 19. Jako heroldowie pokoju, świadomi, że sami muszą go nieustannie bronić, niech szukają dróg jedności i braterskiej zgody za pośrednictwem dialogu, mając świadomość istnienia w każdym człowieku iskry Bożej oraz przetwarzającej mocy miłości i przebaczenia. Jako apostołowie doskonałej radości, niech w każdej sytuacji niosą ludziom radość i nadzieję. Wszczepieni w Zmartwychwstanie Chrystusa, które nadaje właściwe znaczenie siostrze śmierci, niech pogodnie oczekują ostatecznego spotkania z Ojcem. Rozdział III ŻYCIE WE WSPÓLNOCIE 20. Franciszkański Zakon Świeckich dzieli się na wspólnoty różnych stopni: miejscowe, regionalne, narodowe i międzynarodowe, z których każda w Kościele ma własną osobowość moralną. Te zaś wspólnoty różnych stopni są połączone i przyporządkowane sobie wzajemnie według norm tej Reguły i Konstytucji. 21. Pomimo różnych stopni, każda wspólnota jest ożywiana i kierowana przez Radę i Przełożonego ( prezesa ), wybieranych przez profesów zgodnie z przepisami Konstytucji. Ich posługiwanie przez określony przeciąg czasu jest obowiązkiem charakteryzującym się dyspozycyjnością i odpowiedzialnością wobec poszczególnych braci i wspólnoty. Wspólnoty konstytuują się wewnętrznie w różny sposób pod nadzorem Rady według przepisów Konstytucji, stosownie do różnych potrzeb swoich członków oraz regionów. 22. Wspólnoty miejscowe muszą być założone kanonicznie: w ten sposób powstaje pierwsza komórka całego Zakonu i widzialny znak Kościoła, która jest wspólnotą miłości. Wspólnota powinna być uprzywilejowanym środowiskiem dla rozwoju zmysłu kościelnego oraz franciszkańskiego powołania, a także do ożywienia apostolskiego życia swych członków. 23. Prośby o przyjęcie do Franciszkańskiego Zakonu Świeckich należy kierować do miejscowej wspólnoty, której Rada podejmuje decyzję dotyczącą przyjęcia nowych braci. Rzeczywiste włączenie ( do wspólnoty ) dokonuje się w okresie wprowadzenia, w okresie formacji trwającej przynajmniej jeden rok oraz w momencie Profesji Reguły, ( czyli przyrzeczenia zachowania jej ). Do zachowania tej kolejności w przyjmowaniu jest zobowiązana cała wspólnota także w sposobie swego życia. Odnośnie do wieku wymaganego do złożenia profesji oraz specjalnych oznak franciszkańskich należy trzymać się przepisów zawartych w Statutach. Z natury swojej, profesja jest zobowiązaniem wieczystym. Członkowie, którzy znajdują się w szczególnie trudnych okolicznościach życia mogą prowadzić braterski dialog z Radą na temat swoich problemów. Odejście albo definitywne wydalenie z Zakonu, jeżeli byłoby konieczne, wymaga uchwały Rady Wspólnoty, zgodnie z przepisami Konstytucji. 24. W celu podtrzymania ducha wspólnoty Rada powinna organizować okresowe zebrania i częste spotkania także z innymi wspólnotami franciszkańskimi, zwłaszcza młodzieżowymi, podejmując odpowiednia środki do rozwoju w życiu franciszkańskim i kościelnym, zachęcając każdego do życia we wspólnocie. Ta wspólnota rozciąga się na braci zmarłych poprzez modlitwy ofiarowane za ich dusze. 25. W związku z koniecznymi wydatkami na cele życia wspólnoty, czy to na cele kultu, apostolstwa czy dobroczynności, wszyscy bracia i siostry powinny składać ofiary stosownie do swoich możliwości. Wspólnoty miejscowe zaś niech dbają o zaspokojenie potrzeb Rad na wyższym stopniu. 26. W celu okazania szczególniejszego znaku wspólnoty i współodpowiedzialności, stosownie do Konstytucji, Rady wspólnot różnych stopni zwrócą się do Przełożonych czterech Franciszkańskich Rodzin Zakonnych, z którymi Franciszkański Zakon Świeckich jest złączony na zawsze, o wyznaczenie odpowiednich i przygotowanych zakonników, aby sprawowali funkcję asystentów duchowych. Mając na celu utrzymanie wierności wobec charyzmatu i zachowanie Reguły oraz uzyskanie większej pomocy w życiu wspólnoty, niech przełożony lub prezes w porozumieniu ze swą Radą zwróci się z prośbą do właściwych przełożonych zakonnych o przeprowadzenie okresowej wizytacji pasterskiej, a do swoich przełożonych Franciszkańskich Zakonu Świeckich o przeprowadzenie wizytacji braterskiej zgodnie z Konstytucjami. " I ktokolwiek to zachowa, niech w niebie będzie napełniony błogosławieństwem Ojca najwyższego, a na ziemi błogosławieństwem umiłowanego Syna Jego z Najświętszym Duchem pocieszycielem... " ( Błogosławieństwo Św. Franciszka z Testamentu).